Yazar : Robert HELLER
Yayınevi : İlgi
Baskı : İstanbul / 1989 / 418 shf.

ÖNSÖZ

-Yönetici, hedefi ve ona giden yolları tespit eden, bu yolları saptarken içinde bulunduğu ahvalin durum muhakemesini yapan bu yoldan geçişin zamansal ve parasal plan ve programlarını düzenleyen, bu planları uygulayan ve bu uygulamada pratik zeka ve tükenmez enerjisini kullanan kişidir.

-Yönetici, hedefe götüren yolları seçerken uygun bir ekibi bir araya getiren, bu ekibi ahenk içinde sürtüşmeden koordine eden, işi yönetme hevesine kapılmadan kişileri yöneten ve bu konuda insan zaaf ve davranışlarını bilerek emrindekilere hedefi ve işleri tarif ederek hedefe varmalarını sağlayan kişidir.

-Yönetici, emri altındakilerin klikleşmesini, klanlaşmasını önlemeye çalışan kişidir.

-Yönetici, ekibini "Başarıda on şart" olarak öteden beri tanımladığım:

1.Fikir üretimi,

2.İş bitirme azim ve heyecanı,

3.Çalışkanlık,

4.Bilgi,

5.Tecrübeli,

6.Organizasyon ve planlama gücü

7.Finans gücü,

8.Denetim gücü,

9.Çevre ile içte ve dışta iyi ilişkiler kurma özelliği,

10.Şans karakterlerini kapsayacak ve bir araya getirecek insanlardan teşkil eden kişidir.

-Yönetici, ekibinin öğreticisi, eğiticisi, yol göstericisi, gözeticisi olan kişidir.

-Yönetici, insan unsuruna önem veren, kişilerin benliğini tahrik eden fakat asla tahrip etmeyen, küçük görmenin, alay etmenin gücendirmenin affedilmez olduğunu bilen, insanların kendi nazarlarında büyük yetenek ve değer taşımakta olduklarını sandıklarını hisseden ve buna göre hareket eden kişidir.

-Yönetici, insanların hareketlerini, davranışları, ses tonu ve hatta hiddetiyle etkileyerek saygı uyandıran kişidir. Burada şiddetin yöneticinin ekibine telkin ettiği hürmeti sanıldığı kadar sarsmadığı ve hatta bazan aradığını da gözden uzak tutmamalıdır.

-Yönetici, etrafının fikirlerini mantık ve aklı selim süzgeçlerinden geçirerek vardığı karar doğrultusunda kendi istek ve iradesini diğer kişilere, onların saygı, güvenlik, itaat ve bağlılıklarını kazanarak kabul ettirme yeteneğine sahip olan kişidir.

-Yönetici, engeller ve sorunlar karşısında soğukkanlılığını kaybetmeyen, muayyen bir problemin saplantısına kapılmadan ağaçlar yerine ormana bakabilen kişidir.

-Yönetici, şirketin menfaati için ve hedefine varabilmek için ormana ağaçları feda edebilen, hisle mantığı en iyi şekilde dengeleyebilen, zamanına göre rahip, zamanına göre cellat olabilecek kişidir.

-Yönetici, yukarıda tadat ettiğimiz özelliklerin yanısıra departmanının beyni, itici kuvveti, güdücü, öğretici, eğitici, emredici, karar verici, derin ve geniş görüşü büyük bir fikir gücüne sahip bilgili iyi bir insan olan güç ve enerji kaynağı kişidir.

-Yönetici, yalnız rütbe ve makamına dayanmayan, bilgisi ile, kuvveti iradesi ile adaleti ile tutum ve davranışı ile ekibine sahip çıkma, departmanını peşinden sürükleme hasletlerine sahip olan cesur, cüretkar ve dolayısıyla talihli kişidir.

-Yönetici, korku yerine güven tevlit eden bildiği kadar nasıl yapılacağını gösteren, emrettiği kadar rica edip ikna eden otoritesinin yanısıra işbirliği mefhumunu kullanan, endişe körükleme yerine heyecan tahrik eden kişidir.

-Yönetici, dikkatlilikle açıkgözlülüğü yumuşaklılıkla sertliği, bekçilikle hırsızlığı, eli açıklıkla cimriliği, müsrifliği ve hesaplılığı, sabırsızlıkla serinkanlılığı en iyi şekilde dengeleyebilen kişidir.

GİRİŞ

Kendine güvenmemek de kendine güvenmek kadar etkili bir silahtır, ama ters yönde, ölümcül yönde tepen bir silah.

Milyoner Adayı

Mükemmele, başarıya ve zenginliğe nasıl ulaşılacağı konusunda yıllar yılı yaptığım araştırmalar boyunca derlenip ortaya çıkan bir cevap. Mektubu alınca, milyoner adayımın lehine işleyecek bir kaç kozu olduğunu farkettim. Herşeyden önce elinde 100 bin doları vardı. Ama bunun yanı sıra, sözlere ve rakamlara indirgenebilecek gerçekçi bir hedef seçmişti. Hedefine varmak için gerçekçi bir zaman sınırı koymuştu... İstekli ve hırslıydı.

Mükemmele ulaşmayla ilgili ikinci gerçek de şudur: Yöneticilikte başarılı olmak için gerekli niteliklerin her biri sonradan kazanılabilir, geliştirilebilir ya da daha mükemmele, daha iyiye doğru düzeltilebilir.

Ama bu enerji ve atılım gücü, olması gereken yerde, yani beyindedir.

Hiç kimse, sadece karar vermekle Max'ın efsanevi başarısına ulaşamaz. Ama bu yöntem, yani sadece karar vermek, iş alanında başarıya giden dokuz adımda büyük gelişmeler sağlamanın yoludur.

Olayları Yaratan Kişiler

Aşağıdaki altı azami müştereki uygulayarak olmasını istedikleri şeyleri gerçekleştirdiler:

1. Direnme

2. Uzun bir geçmişi paylaşan çalışma arkadaşlarına vefa

3. Eli sıkılık ve harcamaların sıkı denetimi

4. Para üretme dürtüsü

5. İşleri basitleştirme ve basit temeller üzerine iş kurma

6. Yanlışları kabul etme ve yanlışlardan ders alma yeteneği (Little, "100 Milyon Dolar Nasıl Kaybedilir ve Başka Yararlı Bilgiler" diye bir kitap bile yazdı.)

Biliyordu ki, bir şirket, herhangi bir pazarın büyük payını ne oranda elinde tutarsa, kötü yönetilmeye, yani gevşemeye, ehliyetsizliğe, sabit değer ve düşüncelerin çökertici etkilerine o oranda açıktır.

Aynı yanlışlara düşmemek ve yarattığı alternatif yaklaşımı etkili kılabilme için büyük rakibinin dağıtım sistemindeki zayıf noktaları araştırdı. Malına daha çarpıcı bir moda öğesi kattı. Bulabildiği en yetenekli kişileri işe aldı.

Kendi İşinin Sahibi Olmak

Hemen her zaman en iyi yatırım, içinde çalıştığınız, inceliklerini yakından tanıyıp bildiğiniz bir işe yapılan yatırımdır.

Robert Redford Adayları

İrade, hemen herkeste vardır. İradeli olmadıkça yöneticilikte çok az şey başarabilirsiniz. Hele hele hiç bir zaman beş yılda milyoner olamazsınız.

Bir Tek "İtin Teki"ne Hizmet Edin

Başarısız yöneticilerin karşısına bile daha iyi fırsatlar çıkıyorsa, kendi alanlarında başarılı onların karşısına kim bilir ne fırsatlar çıkar?

Zorluklar psikolojiktir. Değişim, hele hele yıllardır bilinen, tanınan bir işten hiç bilinmeyen bir yere giderek yaşanan değişim sarsıcıdır.

Ayrıca, üç yılı aşkın hizmet süresinin gereğinden fazla uzun olduğunu savunan bir düşünce tarzı da gündemdedir. ..... Birinci yıl, işi öğrenmekle geçer, ikinci yıl yönetici başarının doruğundadır. Üçüncü yıl yavaş yavaş sıkılmaya başlar. O yüzden üçüncü yılın sonunda artık oradan ayrılmanın zamanı gelmiş demektir.

Önder Olmanın On Temel Taşı

Önderliğin on temel taşı; güven, ekip çalışması, ortam, amaçlar, açık seçiklik, destekleme, çalışma, insancıl tavır, inanç ve saldırıdır.

Ondört Ölümcül Yanlış

1. İnsan kaynağının boşa harcanmaması ve yöneticiliğin ilk ilkelerinden biri olan "güç tasarrufu" ilkesinin farkına varılması. (Bu konudaki başarısızlık da, planları hızla uygulayamamanın ve aşağıda belirtilen belirli düşünce tarzlarının payı vardır.)

2. Köklü tutuculuk ve çağ dışı geleneklere bağlılık ile geçmiş deneylerden yararlanmayı bilmemek (bu yanlış, bir ölçüde geçmişteki yanlışları kabullenmemekten, bir ölçüde de mevcut teknolojiyi iyi kullanmamak veya yanlış kullanmaktan kaynaklanır.)

3. İşe gelmeyen ya da önyargılarla çelişen bilgileri reddetme veya görmezden gelme eğilimi.

4. Karşınızdakileri yeterince önemsememe ve kendi yeteneklerinizi abartma eğilimi.

5. Kararsızlık ve karar veren kişi rolünden kaçma eğilimi.

6. Bir işin aleyhinde sağlam kanıtlar olmamasına karşın, inatla onu sürdürme tutumu.

7. Elde edilen avantajı kullanmak ve saldırıya geçmek yerine "kuvvetleri geri çekme" eğilimi.

8. Pazarı veya endüstri dalını yeterince incelememek.

9. Çoğu kez karşı tarafın en güçlü noktasına cepheden saldırıya geçme yolunu seçmek.

10. Kurnaz strateji veya taktik uygulama yerine kaba kuvvetin geçerliliğine inanmak.

11. Şaşırtmaca ya da aldatmacadan yararlanmamak.

12. Sorunların ve sıkıntıların sorumluluğunu başkalarının üzerine atma eğilimi.

13. Tatsız haberleri gizlemek veya saptırmak. Gerçekleri moral ya da güvenlik bahanesiyle değiştirmek.

14. Tevekkül etmek.

General Motors'un Büyük Generalleri

Ne karşı tarafın gücünü küçümser, ne de kendi gücünü önemser.

Süper yönetici, kararlı davranır. Karar alırken de (en önemlisi) kararı uygularken de sorumluluktan kaçınmaz. Kararlı gücün en belirgin görünümü, izlenen yol çok hoşa gitse bile, olumsuz işaretler veriyorsa bundan hemen vazgeçebilmektir. Buna karşılık, belirtiler olumluysa, süper yönetici bu avantajı sonuna kadar zorlar.

Araştırma yapmadan, rakibin zayıf noktalarını ancak rastlantıyla öğrenebilirsiniz.

Zaman Paradan Daha Değerlidir

Zamanı daha iyi kullanabilmek için, işe bir zaman çizelgesi yaparak başlamak ve şu anda zamanın nasıl harcandığını saptamak gerekir. Başta başkalarının yüzünden verilen aralar olmak üzere gereksiz zaman harcamalarını ortadan kaldırarak iyiye yönelinebilir. Yapılan araştırmalara göre, başkalarının yüzünden veriler aralar, üstlerden çok astların neden olduğu zaman harcamalarıdır. Bu yüzden de, kişinin kendi altında çalışanlar tarafından rahatsız edilmeyi engellemesi çok daha kolaydır.

1. Günlük planınızı önceden yapın. Fazla dikkat gerektirmeyen işleri, başkaları tarafından rahatsız edilme olasılığının bulunduğu saatlere kaydırın.

2. Sizin yapmanızı gerektirmeyen işleri başkalarına verin. Bunu yaparken de, istediğiniz sonucu alabilmek için, işi verdiğiniz kişilere günü gününe sorumluluk yükleyin.

3. Birlikte çalıştığınız kişilerle aranıza bir paravan koyun. Bu bir sekreter olabilir. Paravan durumundaki kişi, sizi arayanlara muhatab olarak zaman kaybınızın bir bölümünü önleyebilecek, örneğin telefonlara cevap verecek ve sizinle görüşmek isteyenlere, buna ayırdığınız süre içinde randevu verecektir.

4. Yanınızda çalışanlara, sizinle görüşmeleri için belirli bir saat tanıyın ve önceden planlayarak bütün sorunların bu süre içinde ele alınmasını sağlayın.

5. Zamanınıza hasis davranın. Hatta Makyavelist bir tavır takının. Austin bu konuda şunu öneriyor: Kendi büronuz yerine toplantıları başkalarının odalarında yapın. Böylece veda edip çıkmak kolay olur. Kendi büronuzda ise, yıllardır denenmiş bir yönteme başvurarak, sekreterinizin hayali bir ikinci randevuyu hatırlatmasıyla, ilk ziyaretçiyi uğurlayabilirsiniz.

6. Yolculuk sırasında ya da beklerken zamanı değerlendirebilmek için, yanınıza kitap veya iş alın.

7. Şube sorumlularıyla ve astlarınızla yapacağınız toplantıları, kurul toplantılarını ancak gerektiği zaman yapın. Toplantılara sadece gerekli kişileri çağırın.

Eğer siz başkalarının zamanını harcamıyorsanız, onların da sizin zamanınızı harcamamalarını istemek en doğal hakkınızdır... Bastırılmış duyguların karşı konulmaz gücü işin içine girerse de, yöneticilik her şeyden önce zihinsel bir etkinliktir.

Zekiler Tembel Olur.

1. Bir şey öğrenirken ya da bir takım belgeleri okurken, bu çalışma süresinin başındaki ve sonundaki bölümler daha iyi akılda kalır. Bir de, önemli noktalar ve vurgulanan yerler hatırlanır.

2. Herhangi bir inceleme veya öğrenme sırasında düzenli aralar vermek, hatırlama olanağını artırır. En güçlü hatırlama süreçlerinin teknik terimleri olan "öncelik, yenilik ve hatırda tutma" olguları, dinlenmek için veriler aralardan büyük yarar sağlar. En azından kırk dakikada bir çalışmanıza ara verin ve her seferinde 5-10 dakika dinlenin. Bu süre içinde hiç bir şey yapmayın; kendinizi gevşetin ve biraz temiz hava alın.

3. Verdiğiniz aradan sonra en son okuduğunuz ya da çalıştığınız bölümü kısaca gözden geçirin. Bu sizin zihinsel "ısınmanızı" ve konuyu zihinsel açıdan "benimsemenizi" sağlayacaktır. İş çok iyi gidiyor gibi görünse de, ara vermek yararlıdır. Anlamak demek, hatırlamak demek değildir.

4. Anlık hatırlama, yaklaşık yedi bilgi "dizi"siyle sınırlıdır. Çoğu kişi, peş peşe yedi rakamı, yedi rengi, yedi biçimi veya başka herhangi bir şeyin yedisini bir arada hatırlayabilir. Eğer yediden fazla maddeyi hatırlamanız gerekiyorsa, o zaman bu maddeleri daha ufak diziler ya da kümeler haline getirmelisiniz.

8. Liste halindeki maddeleri hatırlamak için basit bir sistem vardır. Sayı kafiyesi diye adlandırılan bu sistemde birden ona kadar sayılara, bir-mir, iki-miki gibi hatırlanması kolay kafiyeli imajlar verin ve listedeki her maddeyi bu imajlardan birine bağlayın. Elinizde kalem kağıt yoksa ya da içinizden geldiğince konuşarak dinleyicilerinizi etkilemek istiyorsanız, bu yöntem kolay hatırlanmayacak şeyleri hatırlamak için bire birdir. Hatırlama kuralları, yabancı bir dilin gramerini ve sözcüklerini öğrenirken, kişilerin yüzlerini hatırlamaya çalışırken ve genelde dalgınlığı önlemek için kullanılabilir.

Birinci adımda değindiğim bazı önemli noktaları özetleyelim:

1. Yöneticilikte başarı için gerekli niteliklerin her biri sonradan edinilebilir, geliştirilebilir veya düzeltilebilir.

2. İstek ve amaçlarınızı gerçekleştirme girişiminde bulunmadan önce, bunları açık seçik tanımlayın.

3. Bulduğunuz işte verim gücünüzü tam olarak gösteremiyorsanız, bunu başarabileceğiniz bir işe atlayın.

4. İşveren adayını, sanki o şirketi satın alacakmışsınız gibi titizlikle inceleyip değerlendirin.

5. İyi ve başarılı önderlik on temel taşı üzerinde duru: Güven, ekip çalışması, ortam, amaçlar, açık seçiklilik, destekleme, çalışma, insancıl tavır, inanç ve saldırıdır.

6. Başarısız önderlik, olumsuz psikoloji ve yanlış düşünce tarzından kaynaklanır. Olumsuz düşünceleri bir yana atar ve amaçlarınızı belirlerseniz olumsuzluklar olumluya dönüşür.

7. Mükemmele ulaşmanın tek ve en önemli sırrı, böyle bir şeyin gerçekte olmadığını bilmektir. Süper yöneticiler, amaçlarına ulaşmak için katı ve esnek pek çok yaklaşımı bütünleştirirler. Ve yöntemlerini sadece bu nedenle seçerler.

8. Süper yönetici, fiziksel ve zihinsel yönden gerektiği gibi sağlıklı olabilmek için, kendisini de şirketini yönetir gibi yönetir.

9. Her şeyden önce, zamanınızı iyi yönetin; a-Günlük zorunlu işleri yaptıktan sonra kendinize zaman ayırın. b-Olağanüstü baskıların üstesinden gelebilmek için işe ara verin. c-Okumak, bireysel gelişiminizi sağlamak, yeni beceriler öğrenmek ve kişisel ilişkiler kurmak için zaman ayırın.

10. Başkalarının zamanını boşa harcamayın. Böylelikle, siz de onlardan sizin zamanınızı harcamamalarını isteyebilirsiniz.

11. Yönetim, düşüncenin eyleme dönüşmüş biçimidir. Zeki olduğunuz için tembel olabilmenin yolu, zihinsel etkinliklerinizi yönetebilmekten geçer.

Kazanacak Kişiyi Bulmak

Yöneticilik alanında nesnel yargı ve ölçülerin kesinlikle olanaksız olduğu tek yer, adam seçimidir; yapılacak iş için doğru adamı bulmaktır.

General Electrc'in Basit Stratejileri

1. Kazanacak düzeyde ulaşacağınızda8n kesinlikle emin değilseniz zarar eden bir işte direnmeyin.

2. Her zaman, kazanacağı açık seçik belli olan işlere yönelin.

3. İnsanları sahip oldukları niteliklere göre değil, onlara yaptırmak istediğiniz işlere göre seçin.

4. İçinizden gelen sese kulak tıkamayın, ama o sesin yeterli olduğuna da inanmayın.

5. Çeşitli seçenekler arasında karar vermeden önce bunları iyice tartın ve daima başka bir seçenek bulunduğunu unutmayın.

6. Bir işi, bölümlere ayırın. Bu bölümler kendilerini kurtarabilirse yüzsün, kurtaramazsa batsın. Ama bunların yüzmelerini sağlamaya çalışın.

7. Yan işlere kısa vadeli güç, size de mutlak bir denetim sağlayacak biçimde, özerklik ile yetki arasında denge kurun.

8. Kendinizi öylesine organize edin ki, organizasyon sizin çevrenizde organize olmasın.

9. Rekabette üstün durumdaysanız, bundan sonuna kadar yararlanın. Daima en yüksek üretim ve rekabet gücü düzeyine ulaşmaya çalışın.

10. Dolaylı rekabet olanağını hiç gözardı etmeyin. Ama ilk fırsatta ürün, strateji ve taktik yönünden saldırıya geçin. Fiyat politikasıyla rekabete girmeyin.

11. Karşı tarafın pazarında avantajlı durumda değilseniz, güçlü olduğunuz pazarlara ağırlık verin.

12. Rekabet edemiyorsanız direnmeyin. Rekabetten çekilin ve uzak kalın.

13. İşin güncel amaçlarını, gücünü, zaaflarını, olanaklarını ve tehlikelerini iyice bilip bilmediğinizi her zaman kontrol edin.

14. Her fırsatta, en büyük pazar payı ile en yüksek fiyatı elde etmeye çalışın.