Türkiye'nin En Kapsamlı Kitap Özetleri Web Sitesi

Roman

ARKADAŞIM CUMHURİYET

Yazarı: Hadi Besleyici

 

Romanın Özeti

 

Romanımızın kahramanı (ismi kitapta geçmiyor) 1927 yılında doğmuştur. Dört yaşında babasının rahatsızlığı üzerine annesiyle birlikte Sivas’a dayısının yanına giderler. Dayısının oğlu İbrahim ile iyi bir arkadaşlık kurarlar. Burada okula başlar. Derslerinde çok başarılıdır. Cumhuriyet’e, Atatürk’e ve onun ilkelerine sahip çıkan bir çocuktur. Cumhuriyet’le birlikte evlerine, sokaklarına elektrik gelir.

 

Su ve yollar yapılır. Kerpiç evlerin yerini apartmanlar almaya başlar. Okuldan arta kalan vakitlerinde ve yaz tatillerinde İbrahim’le birlikte yol, apartman yapımında çalışırlar. İş arkadaşı Ergun’la çok iyi bir arkadaşlık kurar. İnşaattaki ustaları son derece tembel birisidir. Bütün işleri ikisine yükler. Yaz tatili de böyle geçmektedir.

 

Büyüyünce bir öğretmen olmak istemektedir. Yıllar sonra okulunu bitirir Yıldız köyüne tayini çıkar. Köye gittiğinde okul üç yıldır harabe içindedir. Köy halkı öğretmenin bu durumu gördükten sonra diğer gelen öğretmenler gibi hemen tayin isteyeceğini düşünürler. Fakat tam tersine romanımızın kahramanı okulu onarmak ve tekrar işlevsel hale getirme düşüncesindedir. Köyün muhtarı ve imamı Hüseyin mollayla çok iyi ilişkiler kurar. Kısa bir zamanda okulu yeniden yaparlar.

 

Öğrencilerine hemen kendini sevdirir. Çocuklarını okula göndermek istemeyen köy halkını Hüseyin molla ve muhtar sayesinde ikna eder. Fakat ülkede çok partili rejime geçildikten sonra köyde Budakların Halil ismindeki biri bir parti ocağı (o zamanki iktidar partisi Demokrat Parti adına köy ocağı) açar. Böylece parti ocağının açılmasıyla köye ikicilik girmiş olur.

 

Budakların Halil Hüseyin mollaya Kur’an kursu açması ve çocukları okutması adına baskı yapar. Halkta Budakların Halil’in bu davranışını olumlu bularak çocuklarını okuldan alıp Kur’an kurslarına göndermeye başlarlar. Hüseyin molla (bilgi yelpazesi. com) çocukların okullarını aksatmamaları gerektiğine inanır. Eğitim onun için hep ilk sıradadır. Bunun üzerine Hüseyin molla baskılara dayanamayarak görevini bırakmak zorunda kalır. Bu olaydan kısa bir süre sonrada romanımızın kahramanının da başka bir köye tayini çıkar. Öğretmenliğe devam edeceği yeni köy Çoraklı köyüdür.

 

Çoraklı köyünde çalışmakta olan bir öğretmenin evinde kalır. Orada da cumhuriyetin getirdiği yeniliklere köy halkının alışamadığına bazen de karşı çıktıklarına tanık olur. 1960 yılında ülkede ordu yönetime el koyar. Aradan yıllar geçer öykümüzün kahramanı ülkenin çeşitli yerlerinde öğretmenlik yapmaya devam eder. 1969 yılında (ülkede seçim dönemi) gazeteci olarak köyleri, illeri dolaşma olanağı bulur. Görevi sırasında ilk görev yaptığı yıldız köyüne yolu düşer. Köyde bir sohbet esnasında çok sevdiği eski bir öğrencisiyle Mehmet Erdoğan’la karşılaşır.

 

Millet vekili adayı kişiler halka konuşma yaparken öğrencisinin evine misafir olur. Yıllar önce Hüseyin mollanın ve kendisinin tayinine zemin hazırlayan Budakların Halil’in ve köylünün daha sonra ne kadar pişman olduklarını öğrencisinin ağzından dinler. Eski bir öğrencisinden duyduğu bu övgü ve özlem dolu sözler adeta öğretmenlik hayatının bir ödülü gibidir.

 

Romanın Konusu

 

Eser cumhuriyetle doğup hayatının her yerinde cumhuriyetin meyveleriyle karşılaşan bir çocuğun (daha sonra öğretmenin) ve çevresindekilerin yaşamını, çektikleri zorlukları, cumhuriyetin getirmiş olduğu yeniliklere ve gelişmelere bakış açılarını konu alıyor.

 

Romanın Ana Fikri

 

Cumhuriyetin bir ülkenin çehresini zamanla nasıl değiştirdiği ve halkın bu gelişmelere karşı nasıl tepkiler verdiği romanın ana fikrini oluşturmaktadır.

- - -

   UNONIC - United Names Organisation. smartdots. smart dots for a smart net.